“Αν είναι άδεια η ψυχή, είναι άδεια η ζωή …”.
Μια εξομολόγηση ψυχής από την Αφεντούλα Ραζέλη θα μπορούσε να θεωρηθεί η συνέντευξη που μας παραχώρησε …  επιτρέποντάς μας να την γνωρίσουμε καλύτερα και να την αγαπήσουμε περισσότερο! Και την ευχαριστούμε γι’ αυτό! Μέσα όμως από την αισθαντικότητα, την τρυφερότητα, την ευαισθησία, αλλά και τη δωρικότητα της φωνής της την γνώρισαν και την αγάπησαν και «Εκτός συνόρων», με αποτέλεσμα πρόσφατα να κυκλοφορήσει η τρίτη δισκογραφική της δουλειά   στην Ελβετία και στη Γερμανία και από εκεί να μας έρθει στην Ελλάδα. Και μιλάμε για τη ζωντανή ηχογράφηση των συναυλιών της στο Bejazz Club στη Βέρνη …

Αφεντούλα, πώς ξεκίνησε η μουσική σου περιπέτεια στην Ελβετία που κατέληξε στην πρόσφατη κυκλοφορία του καινούριου σου album “Εκτός συνόρων – ABROAD”;

Οι συναυλίες στην Ελβετία ήταν ένα δώρο για μένα που ήρθε και με βρήκε απρόσμενα, μέσα από το πρόσωπο της Αθηνάς Σαββοπούλου που ζει εκεί.
Μου ανακοίνωσε την ώρα που τραγουδούσα, ότι θα ήμουν η επόμενη συναυλία της. Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Αθηνά και ο Marcel, με τον οποίο είναι παντρεμένη, κάνουν κάποιες διοργανώσεις από αγάπη και μόνο, γιατί δεν είναι αυτή η δουλειά τους. Έτσι, τα πράγματα πήραν το δρόμο τους και μέσα από μια καταπληκτική και καθ΄ όλα επαγγελματική  διοργάνωση καταλήξαμε να κάνουμε περιοδεία στην Ελβετία. Τα πράγματα  κύλησαν με τον καλύτερο τρόπο, φιλικά, αληθινά, με μεγάλη χαρά και μια παρέα που ήταν μεγάλη ευλογία για μένα που τους γνώρισα!! Πολύ ουσιαστικά και ανθρώπινα.

Να πω επίσης, ότι για πρώτη φορά έπαιξα με τον Παναγιώτη Κουτσούρα και τον Γιάννη Κολοβό (στο μπουζούκι και κόντρα μπάσο αντίστοιχα), μουσικούς Θεσσαλονικείς από την ορχήστρα του Νίκου Παπάζογλου, την θρυλική «Λοξή Φάλαγγα». Η πρόταση έγινε από τον Marcel και την Αθηνά, επειδή ήταν φίλοι τους. Με μεγάλη μου χαρά δέχτηκα, μιας και τους είχα ακούσει και θαύμαζα από τα πρώτα μου τραγουδιστικά βήματα, που ξεκίνησαν στη Θεσσαλονίκη.
H ορχήστρα συμπληρώθηκε και από τον Παναγιώτη Παπαγεωργίου στο πιάνο, συνεργάτης μου από Αθήνα και έτσι μέσα σε ωραία παιξίματα και πολύ χιούμορ περάσαμε στιγμές συγκινητικές.

Στις συναυλίες που έδωσες στην Ελβετία, το κοινό ήταν κυρίως Ελβετοί και λιγότερο Έλληνες. Πώς αντέδρασε το ελβετικό κοινό στο άκουσμα των ελληνικών ήχων;

Παίξαμε σε όμορφους, ζεστούς χώρους που ήταν κατάμεστοι, κυρίως από Ελβετούς. Και οι Έλληνες που ήρθαν να ακούσουν όμως ήταν «ψαγμένο» κοινό. Ήξεραν τι ήθελαν να ακούσουν. Ήρθαν και αρκετοί νέοι άνθρωποι που έχουν φύγει λόγω συνθηκών από Ελλάδα για μεταπτυχιακά ή προς αναζήτηση εργασίας.

Οι Ελβετοί, παρ’ όλο που δεν καταλάβαιναν τη γλώσσα, ήταν με τα μάτια καρφωμένα πάνω μας και σε μια κατάνυξη, που ανέβασε τον πήχη, για το τι σημαίνει πάω να ακούσω μουσική. Καταλάβαιναν το αίσθημα της μουσικής, μεσάζων σε αυτό ήμουν εγώ. Εξάλλου, δεν λέγεται ότι η μουσική είναι μια και δεν έχει πατρίδες; Έτσι ακριβώς είναι. Ο τραγουδιστής είναι αυτός που μεταφέρει την δόνηση του λόγου στους ακροατές. Τους άνοιξα την αγκαλιά μου και μοιραστήκαμε αγάπη, χαρά και συγκίνηση. Φυσικά, εμείς ως Έλληνες, βγάλαμε και τα μεράκια μας με τις ζεϊμπεκιές και τους καρσιλαμάδες και τα χασάπικα. Να σας πω ότι στις συναυλίες μου αρέσει να είναι τα πράγματα ζωντανά και με παλλόμενη ενέργεια, όχι μόνο να ακούμε, αλλά να έχουμε και «κάθαρση» με χορό. Εγώ η ίδια, πολλές φορές και σε συναυλίες μου αλλά και σε πάλκα, όταν «μερακλώνω», κατεβαίνω και ρίχνω τις στροφές μου (γέλια).
Συμμετέχω ποικιλοτρόπως δηλαδή.

Πιστεύεις ότι είναι πιο εύκολο για την προώθηση μιας δισκογραφικής δουλειάς στην Ελλάδα να κυκλοφορεί πρώτα στο εξωτερικό;

Δεν έχω την ανάλογη εμπειρία … θα δείξει ..ευελπιστώ! Μάλλον ναι, μιας και η αγορά έξω είναι σίγουρα μεγαλύτερη. Ίσως στην Ελλάδα, επειδή πολλά πράγματα τα θεωρούμε δεδομένα, δεν τα εκτιμούμε όπως και όσο πρέπει. Θεωρώ πάντως, ότι είναι πολύ σημαντικό που η μουσική και τα τραγούδια μας ακούγονται και ΄΄έξω΄΄ με μεγάλη συμπάθεια και προσήλωση θα έλεγα. Συγκινούν.. Και όπως έγραψε για την παραγωγή του cd ο Θανάσης Γιώγλου … «Είναι γεγονός, πως οι καταγραφές των παραστάσεων των Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό είναι ελάχιστες. Και μόνο γι’ αυτό λοιπόν, η έκδοση του cd από τις συναυλίες στη Βέρνη αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Πολύ περισσότερο αφού η Ελβετία δεν είναι χώρα μεταναστών, κατά συνέπεια το μεγαλύτερο μέρος του κοινού δεν αποτελείται από Έλληνες, αλλά Ελβετούς».

Αν και θεωρείσαι από τις αγαπημένες τραγουδίστριες της γενιάς μας, εν τούτοις παραμένεις εξαιρετικά χαμηλών τόνων. Θα έλεγα ότι έχεις καταφέρει να κρατηθείς έξω από το «σύστημα» όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό σε βοήθησε στην καλλιτεχνική σου πορεία ή στάθηκε εμπόδιο σε μια μεγαλύτερη ίσως προβολή που θα μπορούσες να έχεις;

Καμιά φορά οι φίλοι μου με φωνάζουν «εξωσυστημική» (γέλια). Ξέρετε, έπαιξαν διάφορα πράγματα τον ρόλο τους ως προς αυτό. Πρώτα ο χαρακτήρας μου. Είμαι χαμηλών τόνων. Δεν θέλω  να μιλώ για τον εαυτό μου. Αισθάνομαι άβολα. Δεν κάνω Δημόσιες Σχέσεις, γιατί δεν μπορώ να το υποστηρίξω. Δεν τις πιστεύω και δεν θέλω η ζωή μου, οι επιλογές μου και ο χρόνος μου να αφιερώνεται σ’ αυτό. Επίσης, δεν μεγάλωσα με την παρότρυνση από το σπίτι να κάνω καριέρα. Παρόλο που από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου τραγουδούσα και ήθελα να γίνω τραγουδίστρια. Αυτό ήταν η μεγάλη μου αγάπη και παραμένει έτσι. Σπούδασα νηπιαγωγός, έκανα μεταπτυχιακό, τραγουδούσα παράλληλα. Έζησα μόνο από το τραγούδι για κάποιο διάστημα και τώρα κάνω και τα δύο, έχοντας βρει ισορροπία. Βέβαια πολλές φορές την χάνω, αλλά οk.  Έτσι είναι η ζωή! Θέλω τα πράγματα που κάνω, να τα κάνω χαλαρά, αβίαστα, να κοιμάμαι χωρίς άγχος τα βράδια, να έχω ελεύθερο χρόνο, τους φίλους μου. Δεν ένοιωθα ότι μπορούσα να μπω σε «πρωταθλητισμούς» και δεν ξέρω κι εγώ σε τι υποχωρήσεις.

Δεν είχα ποτέ μάνατζερ, παρόλο που αναζήτησα. Πέρασα και αρκετές ώρες πάνω από το τηλέφωνο με αγωνία. Έχασα και μερικές ευκαιρίες και μετάνιωσα. Ανθρώπινο! Συνειδητοποίησα εδώ και μερικά χρόνια, ότι οι επιλογές μου ήταν τελικά η βαθιά ανάγκη της ψυχής μου. Να έχω χρόνο και να μπορώ να την αφουγκράζομαι. Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα εκείνη τη στιγμή για μένα. Κι όταν το φιλοσόφησα πολύ αυτό, τότε το «χώνεψα» (γιατί δεν χωνευόταν εύκολα!!) κι έτσι ησύχασα.

Οπότε, άλλα χάνεις, άλλα κερδίζεις. Και μιλώ μόνο για μένα, έτσι; Δεν κρίνω κανέναν για τις επιλογές του. Θαυμάζω τους ανθρώπους που ζουν κάθε στιγμή, είναι παρόντες στη ζωή τους και εκτιμούν ό,τι τους έχει δοθεί και ό,τι έχουν κατακτήσει. Αισθάνομαι καλά, δημιουργική και θέλω να μπορώ να είμαι έτσι. Να μπορώ ν’ αγαπώ και να χάνομαι. Είμαι ευλογημένη που τα δύσκολα κομμάτια μου και τους εσωτερικούς μου φόβους τα «ξορκίζω» και τα μετουσιώνω με τη μουσική και το τραγούδι. Δώρο μεγάλο! Ευχαριστώ γιατί έχω ζήσει πολύ δυνατά. Οπότε, κάνω αυτό που θέλω τόσα χρόνια και εισπράττω αποδοχή και αγάπη … Ουκ ολίγα … Είμαι πλούσια!

Το cd αυτό περιλαμβάνει μερικά από τα «διαμάντια» της ελληνικής μουσικής μας κληρονομιάς.

Πράγματι! Ήθελα να παρουσιάσω συνθέτες που είναι η ίδια η  Ελλάδα. Ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης, ο Ξαρχάκος, ο Μούτσης, ο Τσιτσάνης, ο Κορακάκης, ο Παπάζογλου … ρεμπέτικα και σμυρναίικα τραγούδια. Ήθελα επίσης να παρουσιάσω την πολυμορφία στο ύφος και στους ρυθμούς της ελληνικής μουσικής.

Σε κάποιο σημείο της συναυλίας – και ήταν πολύ συγκινητικό – τους έλεγα και μεταφράζαμε, πως η Ελλάδα δεν είναι οι πολιτικοί μας, αλλά ο Χατζιδάκις, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Καβάφης, ο Γκάτσος. Και Έλληνες και Ελβετοί συμπλήρωναν κι άλλα ονόματα μεγάλων δημιουργών και καλλιτεχνών. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, αν και απόντες, βρίσκονται μέσα μας. Έχουμε μεγαλώσει με τη μουσική τους, με τα λόγια τους και είναι στην εσωτερική μας πηγή, από την οποία αντλούμε την έμπνευση και τη δύναμη να ζούμε όμορφα. Επίσης, το έργο τους έχει δοκιμαστεί στο χρόνο και έχει χαρακτηριστεί ως μεγάλο. Ας λέμε ευτυχώς που κοινωνήσαμε και κοινωνούμε τέτοια έργα. Ας ζήσουμε το σήμερα όσο πιο ουσιαστικά μπορούμε και ο χρόνος θα δείξει.

Τι γίνεται σήμερα όμως;

Ήμουν πριν από λίγες μέρες σε συναυλία του Αλκίνοου Ιωαννίδη. Με το πρώτο τραγούδι που άκουσα μου ήρθε να βάλω τα κλάματα. Οι στίχοι του, η ποίηση, ο λόγος του άμεσος και ευφυής. Πραγματικά άνοιξε η ψυχή μου, ξεδίψασε και μαλάκωσε. Οι σύγχρονοι δημιουργοί «πατούν» στους μεγάλους για να εξελίξουν την τέχνη τους. «Πατούν» στην παράδοση και έτσι την κάνουν ενεργή στο σήμερα. Το οποίο σήμερα είναι αρκετά απρόσωπο και ανέμπνευστο, αλλά είναι στο χέρι του καθένα πώς βιώνει και πού ακουμπά τη ζωή του. Εγώ ένα ξέρω … Αν είναι άδεια η ψυχή, είναι άδεια η ζωή!

Τι μας έχεις ετοιμάσει για την βραδιά στο Σταυρό του Νότου Plus στις 2 Απριλίου;

Για το «Σταυρό του Νότου» έχω ετοιμάσει ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα. Αποτυπώνεται όλη η πορεία μου στις μουσικές σκηνές και στα ρεμπέτικά πάλκα μαζί με τις … μουσικές μου ανησυχίες και ψαξίματα. Θα τραγουδήσω τραγούδια από το cd φυσικά, αλλά και αγαπημένα τραγούδια που όλα αυτά τα χρόνια τα ακούω και με συγκινούν. Σε μια ροή προγράμματος (αυτό είναι το ενδιαφέρον), όπου τα τραγούδια συναντιούνται χωρίς περιορισμούς ύφους και χρόνου (παλιά με καινούρια). Τα τραγούδια, ξέρετε, έχουν τη δική τους συνομιλία, ερήμην μας, και τα αφήνω να με οδηγήσουν για το ποιο θα είναι το επόμενο και το επόμενο …

Υπάρχει και μια θεατρική ματιά σε όλο αυτό (μιας και έχω ασχοληθεί λίγο και με το θέατρο). Σαν μονόλογος … Μια γυναίκα που αφηγείται, πότε αποστασιοποιημένα, πότε γεμάτη ένταση και συναίσθημα. Έτσι μ’ αρέσει!

Θα ακολουθήσουν συναυλίες σου και στην υπόλοιπη Ελλάδα;

Μετά τον «Σταυρό» θα πάμε Θεσσαλονίκη στην «Πριγκηπέσσα» την Κυριακή 5 Απριλίου, όπου θα μιλήσει για το cd o φίλος μου συγγραφέας και τραγουδοποιός Θωμάς Κοροβίνης. Ακολουθεί η ιδιαίτερη πατρίδα μου, οι Σέρρες στις 6 Απριλίου στο EKKO Live. Και λέμε και για Ρόδο μετά το Πάσχα …

Και ας κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη με το πώς βλέπεις τα πράγματα σήμερα στην Ελλάδα… Είσαι αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το μέλλον της χώρας μας;

Η πατρίδα μου περνάει δύσκολες ώρες. Χρειάζονται να γίνουν πολλές αλλαγές και σε βάθος. Οι αλλαγές αυτές αφορούν νοοτροπίες χρόνων. Αλλαγή, σημαίνει αλλαγή νοοτροπίας πρώτα. Το «έξω» αντικατοπτρίζει το «μέσα». Χωρίς αλλαγές εσωτερικές δεν προχωράμε. Μακάρι να έχουμε φώτιση και θέληση για τις αλλαγές αυτές, και θάρρος μαζί με πίστη για το καινούριο. Κι εμείς, αλλά και αυτοί που μας κυβερνούν. Στο χέρι μας είναι να χρησιμοποιήσουμε τη δυσκολία για να γίνουμε καλύτεροι. Πιο πολύ νοιάξιμο για το μέσα μας και για τον δίπλα μας. Δεν μπορώ παρά να είμαι αισιόδοξη.

Αυτό επιλέγω … Επιλέγω το φως και τη θετικότητα …[:en]“Αν είναι άδεια η ψυχή, είναι άδεια η ζωή …”.
Μια εξομολόγηση ψυχής από την Αφεντούλα Ραζέλη θα μπορούσε να θεωρηθεί η συνέντευξη που μας παραχώρησε …  επιτρέποντάς μας να την γνωρίσουμε καλύτερα και να την αγαπήσουμε περισσότερο! Και την ευχαριστούμε γι’ αυτό! Μέσα όμως από την αισθαντικότητα, την τρυφερότητα, την ευαισθησία, αλλά και τη δωρικότητα της φωνής της την γνώρισαν και την αγάπησαν και «Εκτός συνόρων», με αποτέλεσμα πρόσφατα να κυκλοφορήσει η τρίτη δισκογραφική της δουλειά   στην Ελβετία και στη Γερμανία και από εκεί να μας έρθει στην Ελλάδα. Και μιλάμε για τη ζωντανή ηχογράφηση των συναυλιών της στο Bejazz Club στη Βέρνη …

Αφεντούλα, πώς ξεκίνησε η μουσική σου περιπέτεια στην Ελβετία που κατέληξε στην πρόσφατη κυκλοφορία του καινούριου σου album “Εκτός συνόρων – ABROAD”;

Οι συναυλίες στην Ελβετία ήταν ένα δώρο για μένα που ήρθε και με βρήκε απρόσμενα, μέσα από το πρόσωπο της Αθηνάς Σαββοπούλου που ζει εκεί.
Μου ανακοίνωσε την ώρα που τραγουδούσα, ότι θα ήμουν η επόμενη συναυλία της. Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Αθηνά και ο Marcel, με τον οποίο είναι παντρεμένη, κάνουν κάποιες διοργανώσεις από αγάπη και μόνο, γιατί δεν είναι αυτή η δουλειά τους. Έτσι, τα πράγματα πήραν το δρόμο τους και μέσα από μια καταπληκτική και καθ΄ όλα επαγγελματική  διοργάνωση καταλήξαμε να κάνουμε περιοδεία στην Ελβετία. Τα πράγματα  κύλησαν με τον καλύτερο τρόπο, φιλικά, αληθινά, με μεγάλη χαρά και μια παρέα που ήταν μεγάλη ευλογία για μένα που τους γνώρισα!! Πολύ ουσιαστικά και ανθρώπινα.

Να πω επίσης, ότι για πρώτη φορά έπαιξα με τον Παναγιώτη Κουτσούρα και τον Γιάννη Κολοβό (στο μπουζούκι και κόντρα μπάσο αντίστοιχα), μουσικούς Θεσσαλονικείς από την ορχήστρα του Νίκου Παπάζογλου, την θρυλική «Λοξή Φάλαγγα». Η πρόταση έγινε από τον Marcel και την Αθηνά, επειδή ήταν φίλοι τους. Με μεγάλη μου χαρά δέχτηκα, μιας και τους είχα ακούσει και θαύμαζα από τα πρώτα μου τραγουδιστικά βήματα, που ξεκίνησαν στη Θεσσαλονίκη.
H ορχήστρα συμπληρώθηκε και από τον Παναγιώτη Παπαγεωργίου στο πιάνο, συνεργάτης μου από Αθήνα και έτσι μέσα σε ωραία παιξίματα και πολύ χιούμορ περάσαμε στιγμές συγκινητικές.

Στις συναυλίες που έδωσες στην Ελβετία, το κοινό ήταν κυρίως Ελβετοί και λιγότερο Έλληνες. Πώς αντέδρασε το ελβετικό κοινό στο άκουσμα των ελληνικών ήχων;

Παίξαμε σε όμορφους, ζεστούς χώρους που ήταν κατάμεστοι, κυρίως από Ελβετούς. Και οι Έλληνες που ήρθαν να ακούσουν όμως ήταν «ψαγμένο» κοινό. Ήξεραν τι ήθελαν να ακούσουν. Ήρθαν και αρκετοί νέοι άνθρωποι που έχουν φύγει λόγω συνθηκών από Ελλάδα για μεταπτυχιακά ή προς αναζήτηση εργασίας.

Οι Ελβετοί, παρ’ όλο που δεν καταλάβαιναν τη γλώσσα, ήταν με τα μάτια καρφωμένα πάνω μας και σε μια κατάνυξη, που ανέβασε τον πήχη, για το τι σημαίνει πάω να ακούσω μουσική. Καταλάβαιναν το αίσθημα της μουσικής, μεσάζων σε αυτό ήμουν εγώ. Εξάλλου, δεν λέγεται ότι η μουσική είναι μια και δεν έχει πατρίδες; Έτσι ακριβώς είναι. Ο τραγουδιστής είναι αυτός που μεταφέρει την δόνηση του λόγου στους ακροατές. Τους άνοιξα την αγκαλιά μου και μοιραστήκαμε αγάπη, χαρά και συγκίνηση. Φυσικά, εμείς ως Έλληνες, βγάλαμε και τα μεράκια μας με τις ζεϊμπεκιές και τους καρσιλαμάδες και τα χασάπικα. Να σας πω ότι στις συναυλίες μου αρέσει να είναι τα πράγματα ζωντανά και με παλλόμενη ενέργεια, όχι μόνο να ακούμε, αλλά να έχουμε και «κάθαρση» με χορό. Εγώ η ίδια, πολλές φορές και σε συναυλίες μου αλλά και σε πάλκα, όταν «μερακλώνω», κατεβαίνω και ρίχνω τις στροφές μου (γέλια).
Συμμετέχω ποικιλοτρόπως δηλαδή.

Πιστεύεις ότι είναι πιο εύκολο για την προώθηση μιας δισκογραφικής δουλειάς στην Ελλάδα να κυκλοφορεί πρώτα στο εξωτερικό;

Δεν έχω την ανάλογη εμπειρία … θα δείξει ..ευελπιστώ! Μάλλον ναι, μιας και η αγορά έξω είναι σίγουρα μεγαλύτερη. Ίσως στην Ελλάδα, επειδή πολλά πράγματα τα θεωρούμε δεδομένα, δεν τα εκτιμούμε όπως και όσο πρέπει. Θεωρώ πάντως, ότι είναι πολύ σημαντικό που η μουσική και τα τραγούδια μας ακούγονται και ΄΄έξω΄΄ με μεγάλη συμπάθεια και προσήλωση θα έλεγα. Συγκινούν.. Και όπως έγραψε για την παραγωγή του cd ο Θανάσης Γιώγλου … «Είναι γεγονός, πως οι καταγραφές των παραστάσεων των Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό είναι ελάχιστες. Και μόνο γι’ αυτό λοιπόν, η έκδοση του cd από τις συναυλίες στη Βέρνη αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Πολύ περισσότερο αφού η Ελβετία δεν είναι χώρα μεταναστών, κατά συνέπεια το μεγαλύτερο μέρος του κοινού δεν αποτελείται από Έλληνες, αλλά Ελβετούς».

Αν και θεωρείσαι από τις αγαπημένες τραγουδίστριες της γενιάς μας, εν τούτοις παραμένεις εξαιρετικά χαμηλών τόνων. Θα έλεγα ότι έχεις καταφέρει να κρατηθείς έξω από το «σύστημα» όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό σε βοήθησε στην καλλιτεχνική σου πορεία ή στάθηκε εμπόδιο σε μια μεγαλύτερη ίσως προβολή που θα μπορούσες να έχεις;

Καμιά φορά οι φίλοι μου με φωνάζουν «εξωσυστημική» (γέλια). Ξέρετε, έπαιξαν διάφορα πράγματα τον ρόλο τους ως προς αυτό. Πρώτα ο χαρακτήρας μου. Είμαι χαμηλών τόνων. Δεν θέλω  να μιλώ για τον εαυτό μου. Αισθάνομαι άβολα. Δεν κάνω Δημόσιες Σχέσεις, γιατί δεν μπορώ να το υποστηρίξω. Δεν τις πιστεύω και δεν θέλω η ζωή μου, οι επιλογές μου και ο χρόνος μου να αφιερώνεται σ’ αυτό. Επίσης, δεν μεγάλωσα με την παρότρυνση από το σπίτι να κάνω καριέρα. Παρόλο που από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου τραγουδούσα και ήθελα να γίνω τραγουδίστρια. Αυτό ήταν η μεγάλη μου αγάπη και παραμένει έτσι. Σπούδασα νηπιαγωγός, έκανα μεταπτυχιακό, τραγουδούσα παράλληλα. Έζησα μόνο από το τραγούδι για κάποιο διάστημα και τώρα κάνω και τα δύο, έχοντας βρει ισορροπία. Βέβαια πολλές φορές την χάνω, αλλά οk.  Έτσι είναι η ζωή! Θέλω τα πράγματα που κάνω, να τα κάνω χαλαρά, αβίαστα, να κοιμάμαι χωρίς άγχος τα βράδια, να έχω ελεύθερο χρόνο, τους φίλους μου. Δεν ένοιωθα ότι μπορούσα να μπω σε «πρωταθλητισμούς» και δεν ξέρω κι εγώ σε τι υποχωρήσεις.

Δεν είχα ποτέ μάνατζερ, παρόλο που αναζήτησα. Πέρασα και αρκετές ώρες πάνω από το τηλέφωνο με αγωνία. Έχασα και μερικές ευκαιρίες και μετάνιωσα. Ανθρώπινο! Συνειδητοποίησα εδώ και μερικά χρόνια, ότι οι επιλογές μου ήταν τελικά η βαθιά ανάγκη της ψυχής μου. Να έχω χρόνο και να μπορώ να την αφουγκράζομαι. Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα εκείνη τη στιγμή για μένα. Κι όταν το φιλοσόφησα πολύ αυτό, τότε το «χώνεψα» (γιατί δεν χωνευόταν εύκολα!!) κι έτσι ησύχασα.

Οπότε, άλλα χάνεις, άλλα κερδίζεις. Και μιλώ μόνο για μένα, έτσι; Δεν κρίνω κανέναν για τις επιλογές του. Θαυμάζω τους ανθρώπους που ζουν κάθε στιγμή, είναι παρόντες στη ζωή τους και εκτιμούν ό,τι τους έχει δοθεί και ό,τι έχουν κατακτήσει. Αισθάνομαι καλά, δημιουργική και θέλω να μπορώ να είμαι έτσι. Να μπορώ ν’ αγαπώ και να χάνομαι. Είμαι ευλογημένη που τα δύσκολα κομμάτια μου και τους εσωτερικούς μου φόβους τα «ξορκίζω» και τα μετουσιώνω με τη μουσική και το τραγούδι. Δώρο μεγάλο! Ευχαριστώ γιατί έχω ζήσει πολύ δυνατά. Οπότε, κάνω αυτό που θέλω τόσα χρόνια και εισπράττω αποδοχή και αγάπη … Ουκ ολίγα … Είμαι πλούσια!

Το cd αυτό περιλαμβάνει μερικά από τα «διαμάντια» της ελληνικής μουσικής μας κληρονομιάς.

Πράγματι! Ήθελα να παρουσιάσω συνθέτες που είναι η ίδια η  Ελλάδα. Ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης, ο Ξαρχάκος, ο Μούτσης, ο Τσιτσάνης, ο Κορακάκης, ο Παπάζογλου … ρεμπέτικα και σμυρναίικα τραγούδια. Ήθελα επίσης να παρουσιάσω την πολυμορφία στο ύφος και στους ρυθμούς της ελληνικής μουσικής.

Σε κάποιο σημείο της συναυλίας – και ήταν πολύ συγκινητικό – τους έλεγα και μεταφράζαμε, πως η Ελλάδα δεν είναι οι πολιτικοί μας, αλλά ο Χατζιδάκις, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Καβάφης, ο Γκάτσος. Και Έλληνες και Ελβετοί συμπλήρωναν κι άλλα ονόματα μεγάλων δημιουργών και καλλιτεχνών. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, αν και απόντες, βρίσκονται μέσα μας. Έχουμε μεγαλώσει με τη μουσική τους, με τα λόγια τους και είναι στην εσωτερική μας πηγή, από την οποία αντλούμε την έμπνευση και τη δύναμη να ζούμε όμορφα. Επίσης, το έργο τους έχει δοκιμαστεί στο χρόνο και έχει χαρακτηριστεί ως μεγάλο. Ας λέμε ευτυχώς που κοινωνήσαμε και κοινωνούμε τέτοια έργα. Ας ζήσουμε το σήμερα όσο πιο ουσιαστικά μπορούμε και ο χρόνος θα δείξει.

Τι γίνεται σήμερα όμως;

Ήμουν πριν από λίγες μέρες σε συναυλία του Αλκίνοου Ιωαννίδη. Με το πρώτο τραγούδι που άκουσα μου ήρθε να βάλω τα κλάματα. Οι στίχοι του, η ποίηση, ο λόγος του άμεσος και ευφυής. Πραγματικά άνοιξε η ψυχή μου, ξεδίψασε και μαλάκωσε. Οι σύγχρονοι δημιουργοί «πατούν» στους μεγάλους για να εξελίξουν την τέχνη τους. «Πατούν» στην παράδοση και έτσι την κάνουν ενεργή στο σήμερα. Το οποίο σήμερα είναι αρκετά απρόσωπο και ανέμπνευστο, αλλά είναι στο χέρι του καθένα πώς βιώνει και πού ακουμπά τη ζωή του. Εγώ ένα ξέρω … Αν είναι άδεια η ψυχή, είναι άδεια η ζωή!

Τι μας έχεις ετοιμάσει για την βραδιά στο Σταυρό του Νότου Plus στις 2 Απριλίου;

Για το «Σταυρό του Νότου» έχω ετοιμάσει ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα. Αποτυπώνεται όλη η πορεία μου στις μουσικές σκηνές και στα ρεμπέτικά πάλκα μαζί με τις … μουσικές μου ανησυχίες και ψαξίματα. Θα τραγουδήσω τραγούδια από το cd φυσικά, αλλά και αγαπημένα τραγούδια που όλα αυτά τα χρόνια τα ακούω και με συγκινούν. Σε μια ροή προγράμματος (αυτό είναι το ενδιαφέρον), όπου τα τραγούδια συναντιούνται χωρίς περιορισμούς ύφους και χρόνου (παλιά με καινούρια). Τα τραγούδια, ξέρετε, έχουν τη δική τους συνομιλία, ερήμην μας, και τα αφήνω να με οδηγήσουν για το ποιο θα είναι το επόμενο και το επόμενο …

Υπάρχει και μια θεατρική ματιά σε όλο αυτό (μιας και έχω ασχοληθεί λίγο και με το θέατρο). Σαν μονόλογος … Μια γυναίκα που αφηγείται, πότε αποστασιοποιημένα, πότε γεμάτη ένταση και συναίσθημα. Έτσι μ’ αρέσει!

Θα ακολουθήσουν συναυλίες σου και στην υπόλοιπη Ελλάδα;

Μετά τον «Σταυρό» θα πάμε Θεσσαλονίκη στην «Πριγκηπέσσα» την Κυριακή 5 Απριλίου, όπου θα μιλήσει για το cd o φίλος μου συγγραφέας και τραγουδοποιός Θωμάς Κοροβίνης. Ακολουθεί η ιδιαίτερη πατρίδα μου, οι Σέρρες στις 6 Απριλίου στο EKKO Live. Και λέμε και για Ρόδο μετά το Πάσχα …

Και ας κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη με το πώς βλέπεις τα πράγματα σήμερα στην Ελλάδα… Είσαι αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το μέλλον της χώρας μας;

Η πατρίδα μου περνάει δύσκολες ώρες. Χρειάζονται να γίνουν πολλές αλλαγές και σε βάθος. Οι αλλαγές αυτές αφορούν νοοτροπίες χρόνων. Αλλαγή, σημαίνει αλλαγή νοοτροπίας πρώτα. Το «έξω» αντικατοπτρίζει το «μέσα». Χωρίς αλλαγές εσωτερικές δεν προχωράμε. Μακάρι να έχουμε φώτιση και θέληση για τις αλλαγές αυτές, και θάρρος μαζί με πίστη για το καινούριο. Κι εμείς, αλλά και αυτοί που μας κυβερνούν. Στο χέρι μας είναι να χρησιμοποιήσουμε τη δυσκολία για να γίνουμε καλύτεροι. Πιο πολύ νοιάξιμο για το μέσα μας και για τον δίπλα μας. Δεν μπορώ παρά να είμαι αισιόδοξη.

Αυτό επιλέγω … Επιλέγω το φως και τη θετικότητα …